Het is belangrijk om niet om de boodschap heen te draaien
Het is geen gemakkelijke opgave om je kind te vertellen dat opa of oma overleden is. Maar verlies en afscheid nemen horen ook bij het leven van je kind, hoe moeilijk dit ook is en hoezeer je hem of haar ook hiertegen zou willen beschermen. In dit artikel bespreekt orthopedagoog generalist Rian Meddens hoe je aan je kind kunt vertellen dat opa of oma is overleden.
Wanneer vertel je dat opa of oma is overleden?
Een kind voelt vaak al aan dat er iets aan de hand is. Kies daarom een rustig moment en vertel je kind zo snel mogelijk na het overlijden dat opa of oma er niet meer is.
Weet je al eerder dat opa of oma ernstig of terminaal ziek is, leg dit dan alvast uit aan je kind. Zeg bijvoorbeeld: “Oma is heel ziek, de dokters zijn heel knap en kunnen heel veel, maar ze kunnen oma nu niet meer beter maken.”
Wie kan dit het beste vertellen?
Voor een kind is het fijn om van zijn eigen vader of moeder te horen dat iemand is overleden. Kun je zelf het verlies nog niet bevatten of word je elke keer overmand door emoties, dan kun je vragen of iemand die dicht bij jullie staat bij het gesprek kan zijn. Deze persoon kan het dan overnemen als dat nodig is.
Hoe vertel je het aan je kind?
Het is belangrijk om niet om de boodschap heen te draaien, want een kind heeft juist behoefte aan duidelijkheid. Je kunt het beste simpele, korte woorden en zinnen gebruiken om te vertellen dat opa of oma is overleden. Gebruik ook altijd echt het woord ‘dood’, zelfs bij jonge kinderen, en leg duidelijk uit wat dit woord inhoudt. Andere bewoordingen scheppen alleen maar onduidelijkheid. Observeer de reactie van je kind en sluit hierbij aan door troost te bieden en vragen te beantwoorden.
Hieronder vind je 6 tips die je kunnen helpen bij het praten over het overlijden van opa of oma:
- Luister en geef ruimte voor de emoties en reactie van je kind.
- Laat je eigen emoties zien en benoem ze kort.
- Geef aan dat je kind alle vragen mag stellen en beantwoord ze zo eerlijk en duidelijk mogelijk.
- Ga samen iets doen, bijvoorbeeld een tekening maken.
- Ga je kind niet geruststellen maar blijf realistisch. Erken alle emoties en geeft ze de ruimte.
- Breng in overleg met je kind de leerkracht en vriendjes op de hoogte.
Boeken om samen te lezen over de dood
Op de website van Psychogoed vind je enkele tips voor boeken die je samen met je kind kunt lezen. Voor een beter begrip van de dood, of om vragen te kunnen stellen zodat je weet hoe je kind het beleeft of welke vragen het heeft.