Heen en weer blijven stuiteren
Wanneer verdriet na verloop van tijd toeneemt en niet beter lijkt te worden, noemen we dit ‘complexe’ of ‘gecompliceerde’ rouw. Hoe weet je of je dit hebt en hoe kun je ermee omgaan?
Als je iemand verliest van wie je houdt, breekt je hart en de tijd lijkt stil te staan, terwijl je zoekt naar manieren om je verlies te begrijpen. Dit is allemaal normaal. Maar soms kan rouw chronisch worden of een psychisch probleem: gecompliceerde rouw. Deborah Khosyaba geeft hier voorbeelden van in het artikel About complicated bereavement disorder.
Een rouwproces is onvoorspelbaar. Het lijkt soms op een flipperkast waarin je heen en weer stuitert tussen de verschillende emoties, tot je uiteindelijk in staat bent het verlies in je leven te integreren. Blijf je heen en weer stuiteren zonder uiteindelijk tot een oplossing te komen, dan is er sprake van gecompliceerde rouw.
Wat zijn mogelijke symptomen van gecompliceerde rouw?
- Je hebt een extreme focus op het verlies en de herinneringen aan degene die je verloren bent
- Je hebt een intens verlangen naar de overledene
- Je hebt moeite met het accepteren van het overlijden
- Je voelt je verdoofd of losgekoppeld van je emoties
- Je bent gefocust op je verdriet
- Je voelt je verbitterd over het verlies
- Je bent niet in staat om van het leven te genieten
- Je voelt je depressief en/of hebt intens verdriet
- Je hebt moeite met het uitvoeren van je dagelijkse taken
- Je trekt je terug uit sociale activiteiten
- Je hebt het gevoel dat het leven geen betekenis of doel heeft
- Je bent vaak geïrriteerd, nerveus of aangeslagen
- Je hebt weinig vertrouwen in anderen
Een rouwproces zal stap voor stap doorgewerkt moeten worden. Daarvoor zul je wel bereid moeten zijn om je verlies onder ogen te zien. Dat kost tijd en bij gecompliceerde rouw vaak ook professionele vaardigheden en inzichten. Verschillende vormen van therapie kunnen je daarbij helpen, zoals praat- of gesprekstherapie, cognitieve gedragstherapie en therapieën die gericht zijn op betekenisgeving.
Door – al dan niet met professionele hulp – je denk- en gedragspatronen te veranderen die gecompliceerde rouw in stand houden, vind je wellicht een manier om het verlies te integreren in je leven. Zo kun je, ook bij gecompliceerde rouw, weer op het punt komen dat je je leven kunt omarmen.