Help je vriend(in) de transitie maken naar het levenseinde
Hoe neem je afscheid van een stervende vriend of vriendin? Dat is een haast onmogelijke opgave. Rouwtherapeut Alejandra Vasquez adviseert: luister goed, probeer angst weg te nemen en deel de laatste momenten die je kunt hebben samen. Liefde en compassie zijn ontzettend belangrijk. Daarmee kan het afscheidsproces een bijzondere, helpende en helende ervaring zijn die je je leven lang meedraagt.
We zetten alle tips voor je op een rijtje:
- Ga zo vaak mogelijk langs en bied afleiding.
- Praat open over de dood.
- Vraag waar je vriend(in) bang voor is en focus je op hem of haar.
- Rond samen jullie vriendschap goed af: bied excuses aan wanneer dat nodig is en vraag of je vriend(in) het je kan vergeven.
- Bied je hulp aan om ervoor te zorgen dat je vriend(in) vredig kan sterven.
- Schrijf een afscheidsbrief waarin je alles zegt wat je nog wilt delen. Dit is fijn wanneer het lastig is om het direct te zeggen.
- Maak een fotoalbum van jullie momenten samen geef deze aan je vriend(in).
- Aanraking, knuffels en nabijheid zijn fijn.
- Haal samen herinneringen op.
En als je niet persoonlijk langs kunt gaan:
- Maak contact door te videobellen met elkaar.
- Stuur troostende berichtjes.
- Vertel wat je voor je vriend(in) voelt en wat hij of zij voor je betekent.
- Koop een mooi sieraad en laat je vriend(in) weten dat hij of zij daarmee altijd bij je zal zijn.
- Bid samen, voor de ander, voor elkaar.
Vind je het lastig om dit persoonlijk te doen? Dan kun je altijd je gevoelens en gedachten in een afscheidsbrief verwoorden (punt 6). Voor jou kan dat therapeutisch werken: je geeft ruimte aan je emoties en dat helpt om met het verdriet om te kunnen gaan. Voor je vriend(in) is de brief waarschijnlijk een bijzonder bewijs van alles wat jullie samen delen. In de brief kun je bijvoorbeeld aandacht schenken aan de volgende punten:
- Vertel hoe je vriend(in) je leven heeft veranderd.
- Haal een specifiek moment naar boven dat je nooit zult vergeten.
- Benoem hoe je vriend(in) impact heeft gehad op jou en op anderen in zijn of haar omgeving.
- Vertel hoe je hem of haar actief in je herinnering zult houden.
Vertel je vriend(in) hoe je van plan bent door te gaan met je leven, hoe moeilijk dat ook is. Het kan steun geven dat je aangeeft je leven weer op te kunnen pakken wanneer hij of zij er niet meer is, en het kan je vriend(in) helpen de transitie te maken naar het levenseinde.